بهبود شرايط دانشگاه مساله‌اي است كه طي 4 سال گذشته به آن بيشتر پرداخته شد. بهبود در مقايسه با اتفاقي كه طي 8 سال دولت‌هاي نهم و دهم در دانشگاه‌هاي كشور افتاد و باعث نارضايتي دانشگاهيان از اساتيد و دانشجويان شد. هرچند دانشگاه‌ها امروز فضايي متفاوت‌تر از آن 8 سال را تجربه مي‌كنند اما هنوز اثراتي از آن دوران باقي مانده كه رفع آن زمان و فرصت بيشتري مي‌طلبد. «آرمان ملي» شرايط ديروز و امروز دانشگاه‌ها را با غلامرضا ظريفيان استاد سابق تاريخ دانشگاه تهران و فعال سياسي مرور کرده است.
در چند روز باقيمانده به انتخابات، شاهد فعاليت‌هاي پرشور دانشجويان هستيم. اين روزها از بهبود شرايط دانشگاه زياد صحبت مي‌شود. شرايط دانشگاه‌ها در گذشته چطور بود كه در طول 4 سال دولت يازدهم بهبود پيدا كرده است؟
هر اتفاقي كه در دوره گذشته و 8 سال دولت‌هاي نهم و دهم افتاد بايد با توجه به دوران اصلاحات بررسي شود. در آن دوران عرصه‌هاي جدي براي خودگرداني دانشگاه‌ها در امور آموزشي، مالي و اداري فراهم شد. مديريت دانشگاه‌ها توسط دانشجويان تعيين و مجموعه‌اي از فعاليت‌هاي گسترده دانشجويي انجام مي‌شد، با اين نگاه كه فعاليت دانشجويي در حوزه‌هاي مختلف يك فرصت است. وزارت آموزش عالي هم به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري تغيير كرده بود و به عنوان مساله مهم در سياستگذاري كلان كشور مورد توجه قرار مي‌گرفت. شوراي علوم، تحقيقات و فناوري تشكيل شد كه سياستگذاري دانشگاه و تحقيقات در آن متمركز شد.اما متاسفانه در 8 سال دولت آقاي احمدي‌نژاد شاهد عبور از دانشگاه بوديم. در واقع دانشگاه از وظيفه ذاتي خودش كه طرح مساله بود دور ماند. ضمن اينكه شاهد بازنشسته كردن و اخراج استادان و از سويي گسترش بي‌رويه كمي دانشگاه‌ها بوديم. تحصيلات تكميلي به خصوص در دوره‌هاي دكترا بدون اينكه استادان لازم را داشته باشيم، به شكل نجومي گسترش پيدا كرد و توازن ميان واحدهاي آموزش عالي مثل فني حرفه‌اي و علمي كاربردي با دانشگاه‌هاي دولتي و آزاد به هم خورد. حاصل اين كار كاهش كيفيت آموزش عالي و فارغ‌التحصيلان و بحران اشتغال افراد تحصيلكرده بود. الان در خيابان انقلاب كه زماني محيطي فرهنگي و علمي بود بر اثر سياست‌هاي غلط شاهد تابلوهاي فروش پايان‌نامه و مقاله و… هستيم. مساله ديگر اين بود كه فضاي امن دانشگاه‌ها امنيتي شد. اما اين شرايط تغيير كرده است. اولويت‌هاي دولت دكتر روحاني با توجه به شرايط كشور، مسائل هسته‌اي، تحريم‌ها و تورم بود و طبيعي بود كه دانشگاه‌ها در اين اولويت‌ها نبودند اما رئيس‌جمهور به عهد خود وفا كرد و كار انتخاب وزير علوم را به دانشگاهيان سپرد هرچند كه در مجلس نهم برخورد خوبي با اين انتخاب نشد. روساي دانشگاه‌ها با توجه به شاخص‌هاي علمي انتخاب شدند و تا حد قابل دفاعي دانشگاه از فضاي امنيتي خارج شده و فضاي امن‌تري شكل گرفته است. هرچند كه اين پروسه طولاني بوده و تغييرش زمان و انرژي زيادي لازم داشت.
به فضاي دانشگاه‌ها اشاره كرديد. چرا در دانشگاه‌ها فضاي سختگيري و سوءظن به تشکل‌ها در دولت قبل ايجاد شده بود؟
2 نوع رويكرد نسبت به فعاليت دانشجويي داريم. فعاليت‌هاي دانشجويي يك فرصت است. چون محيط دانشگاه محيط سيالي است و دانشجويان هر چند سال يك بار عوض مي‌شوند ما با نهادهاي حرفه‌اي مواجه نيستيم اما اين فعاليت‌ها فرصت طلايي هستند براي اينكه دانشجو را براي فعاليت‌هاي مشاركت‌جويانه، استفاده از عقل دست جمعي و فعاليت‌هاي جمعي آماده كند. اگر اين نگاه را تغيير بدهيم و اين فعاليت‌ها را تهديد بدانيم تلاش مي‌كنيم آن را با نگاه غيرامن و در واقع امنيتي محدود كنيم.چون در دولت نهم و دهم اين نگاه موردنظر بود فضاي امنيتي هم
در دانشگاه شكل گرفته بود.
چرا امروز دانشجويان، حامي دکتر روحاني هستند؟
وقتي رويكرد و نگاه را عوض مي‌كنيم تهديد را تبديل به فرصت مي‌كنيم. به اين ترتيب برخورد مديريت، حراست و وزارت اطلاعات هم تغيير مي‌كند و فضاي امنيتي تبديل به فضاي امن مي‌شود.اين نگاه در دولت يازدهم تغيير كرد و شاهد از بين رفتن فضاي امنيتي بوديم.
اما گفته مي‌شود فضاي دانشگاه‌ها هنوز به قبل از سال 84 بازنگشته است.
وقتي كه زلزله بزرگي رخ مي‌دهد ابتدا بايد آواربرداري شود، بعد زيرساخت‌ها آماده شود و بعد ساخت و ساز شروع شود. طبيعي است كه حركت نمي‌تواند پرشتاب باشد و نياز به حركت منطقي و متناسب با فضا داريم. همين مساله درباره اتفاقي كه در دانشگاه‌ها افتاد هم صادق است و نيازمند حركت منطقي هستيم. دانشجويان به دنبال تداوم اين روند در چهار سال آينده هستند.
یک
پرسش و چند پاسخ
آخرین اخبار
از نگاه رسانه
ها
چاپخانه
پوسترهای بیشتر
