ناصر فکوهي*/ هر انتخابات جديد، فرصتي است که پيش ميآيد تا مسئولان و مردم به نوعي تمرين دموکراسي داشته باشند و مشکلات ساختاري و ساير موانع براي بازشدن فضاي سياسي را تا اندازهاي حتي اندک، بازگشايي کنند. انتخابات، فرصت است و توجه به اين فرصت براي تغيير و ايجاد دگرگوني در جهت بهتر شدن وضعيت دموکراسي که امري هميشگي است و هرگز نبايد از آن باز ايستاد، ضروري است و در برابر يک فرصت، حتي شکننده و پرنقص، بدترين واکنش، بيتوجهي يا غيبتکردن از مشارکت است که در واقع عدم مشارکت، گذشتن از حق خود و از دست دادن فرصت است.
جامعه بايد هوشيارانه در انتخابات پيش رو مشارکت حداکثري داشته باشد و با حضور فعالانه و موثر در انتخابات گامي به سود خود و آينده بردارد و اگر تن به خيالبافيها دهد، حال چه اين خيالبافي، باور به وعدههاي بچگانه باشد و يا خواب و خيال نسبت به اينکه عدم مشارکت به چيزي جز وضعيت بدتر منجر ميشود، کاري جز ابراز تاسف نميتوان کرد. اگر امروز انتخابات در کشور ما تثبيت شده است و ديگر نميشنويم که کسي عدم ضرورت انتخابات و حکومتي بودن نظام و نه جمهوري بودنش را زمزمه کند، بيشک به دليل آن است که همواره در ايران، مردم انتخابات را با وجود همه مشکلات و مخالفتهايشان با هر جناحي، جدي گرفتهاند ولي بايد بدانيم که تضمين تحکيم دموکراسي جز در مشارکت در دموکراسي از راه ديگري ميسر نيست. به نظرم مردم بحق، نسبت به حوزه سياسي اعتماد چنداني ندارند. البته به جز يک پديده جهاني که در همه جاي جهان به وجود آمده است، اين امر، دلايل داخلي هم دارد که مهمترين آن ضربهاي است که دولتهاي نهم و دهم به تاريخ معاصر و نظام در ايران وارد آوردند.
در تاريخ معاصر هيچ فاجعه سياسي به اين حد به کشور ما ضربه نزده است؛ قطعنامههاي پي در پي، تحريمها، انفراد کامل جهاني، سقوط ارزش پول، به بادرفتن صدها ميليارد دلار ثروت ملي که به نسلهاي آتي تعلق داشت، گسترش عوامگرايي (پوپوليسم) و اوباشيگري (لومپنيسم) و خرافاتگرايي در جامعه، بر باد دادن آبروي امور سياسي، ضربه زدن به نهادهاي مهمي چون رياستجمهوري، سازمان برنامه و بودجه، روي کار آمدن مسئولاني در بالاترين مقامات که هم اکنون به جرم فساد در زندان هستند، تنها بخش کوچکي از ضربههايي است که اين دو دولت با شعارهاي عوام گرايانه و انقلابيگريهاي توخالي به نظام، زدند و بدونشک در آينده با آرامش، بايد به اين ضربات پاسخ داده شود.
* استاد انسانشناسي دانشگاه تهران